ماهیت قدرت نرم مطلوب از منظر قرآن

Authors

  • سیدحمید جزایری استادیار گروه قرآن و علم، جامعه المصطفی (ص) العالمیه
Abstract:

قدرت نرم اصطلاحی نوپدید در ادبیات سیاسی دنیاست.در علوم سیاسی تعاریف مختلفی که عمدتاً توسط دانشمندان غربی بوده، از آن صورت گرفته است. در فضای علمی داخل کشور ج.ا.ا نیز این تعاریف بر فضای علمی سایه انداخته است. آنچه در این بین ضروری می‌نماید باز تعریف ماهیت این قدرت از دیدگاه قرآن کریم به عنوان متنی که بیانگر کلام خداوند می باشد است. این مقاله با رویکرد کیفی تحلیلی – توصیفی متنی وبا روش تفسیر اجتهادی قرآن به قرآن به این سؤال که دیدگاه قرآن در مورد ماهیت قدرت نرم مطلوب از نظر اسلام چیست؛ پرداخته است. در نتیجۀ این تحقیق بدست آمد که بر خلاف تعاریف غربی، ماهیت قدرت نرم از دیدگاه قرآن نه تنها شامل تأثیرگذاری از طریق جاذبه بر جامعه هدف است بلکه شامل قدرت بازدارندگی هم شده و زمینه‌های تطمیع نرم و تهدید نرم را نیز دربر می‌گیرد. از طرف دیگر قدرت نرم رابطه‌ای دوسویه میان مردم و جوامع با همدیگر نیست بلکه رابطه‌ای سه سویه است که در جانب اصلی آن خداوند به عنوان تنها قدرت مطلق عالم قرار دارد. همچنین منابع أخذ شده در ماهیت قدرت نرم الهی در قرآن منحصراً در حیطه اوامر الهی بوده و تخطی از آن خروج قدرت نرم را از جنبۀ الهی بودن به شیطانی بودن، باعث می‌گردد و این نکته همان فارق اساسی در مطلوبیت قدرت نرم محسوب می‌گردد. نکته آخر اینکه مؤلفه‌های قدرت نرم که در ماهیت آن أخذ می-شوند اعم از مادی و معنوی است، بر خلاف تعریف غربی که توجه خاص به عوامل مادی دارد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

اهداف و کارکرد قدرت سیاسی مطلوب از منظر قرآن کریم

پرسش اصلی این نوشتار این است که اهداف و کارکردهای قدرت سیاسی مطلوب از منظر قرآن کریم چیست. در پاسخ به این سؤال، بر این امر تأکید شده است که قدرت، اعم از مطلوب یا نامطلوب، کارکردهایی چون ایجاد نظم و امنیت، حل و فصل اختلافات، ساماندهی امور جامعه و بازدارندگی دارد. قدرت مطلوب کارکردهای خاصی دارد که به واسطه آنها از قدرت فاسد تمییز می یابد و جدا میشود. این کارکردهای مطلوب را می توان در اموری چون آم...

full text

اعجاز تأثیری جلوه‌ای از قدرت نرم قرآن

از جمله نظریه‌های جدید در حوزۀ اندیشه‌های معاصر نظریۀ «قدرت نرم» است. «قدرت نرم» که نخستین بار توسط «جوزف نای» مطرح شد به معنی «توانایی به دست آوردن خواسته‌ها از طریق مجذوب کردن به‌جای اجبار و امتیاز و توانایی به‌دست‌آوردن خواسته‌ها از طریق مجذوب کردن به‌جای اجبار و امتیاز و توانایی شکل‌دهی به ترجیحات دیگران» تعریف شده است که این توانایی از طریق جذابیت‌های فرهنگی و ایده‌های سیاسی صورت می‌گیرد. ...

full text

ماهیت «سیاست ‏اسلامی» در قرآن از منظر علامه طباطبایی

رویکرد سیاسی علامه طباطبایی در تفسیر المیزان به دلیل جایگاه جامعیت این تفسیر و نیز مفسر آن به عنوان یک مفسر بزرگ قرآن کریم، از جایگاه و اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. علامه پس از تبیین ارتباط میان دین با سیاست و تقسیم‎بندی سیاست به دو گونه سیاست الهی و طاغوتی، بر جایگاه برتر سیاست اسلامی تأکید کرده، آن را دارای اصول و ویژگی‌های خاصی می‌داند که به‎طورمشخص از سیاست غیراسلامی متمایز می‌گردد. در این ج...

full text

قدرت مطلق خداوند از منظر قرآن و روایات

در قرآن کریم و روایات از قدرت مطلق خداوند در آشکار و نهان، دنیا و آخرت سخن به میان آمده است. صفت قدرت خداوند، پیوسته مورد بحث متکلّمان بوده است و شبهه‌هایی دربارة آن مطرح شده است و گسترة این صفت الهی مورد اختلاف نحله‌های مذهبی بوده است، به‌ویژة بر اساس گزارش قرآن، پیروان مذهب یهود، خداوند را به ضعف و ناتوانی متّهم کرده‌اند. از طرف دیگر، طرح مسئلة «بدا» به منظور نمایش قدرت عظیم خداوندی، جایگاه مهمّ...

full text

آسیب شناسی قدرت سیاسی از منظر قرآن کریم

این نوشته در پی آن است که به آسیب شناسی قدرت سیاسی از منظر قرآن کریم بپردازد. دین در نگاهی واقع بینانه قدرت را یکی از نعمت های الهی می داند، اما همانند دیگر نعمت ها همواره در معرض آسیب قرار دارد. شناسایی آسیب­ها از منظر قرآن کریم در آینۀ رفتارها و گفتارهای قدرتمندان صالح و ناصالح می­تواند برای همۀ آنان که دغدغۀ کاربری شایستۀ قدرت را دارند، مفید باشد؛ زیرا که این کتاب منبع بنیادین اندیشۀ سیاسی ا...

full text

قدرت نرم از نگاه قرآن کریم

پژوهش حاضر با موضوع «قدرت نرم از نگاه قرآن کریم» به دنبال آن است که نظریه ای اسلامی پیرامون قدرت نرم، مبتنی بر آیات قرآن کریم ارائه نماید، زیرا بر اساس نظر نگارنده- و البته با تکیه بر دلیل و برهان- نظریه «قدرت نرم از نگاه غربی» دارای نقایص و نیز تعارض هایی با آموزه های اسلامی است و استفاده از آن منوط به اصلاح و بازتعریف آن می باشد. بر همین اساس در این تحقیق از یک سو، با استناد به متون غربی، ن...

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 7  issue 16

pages  161- 180

publication date 2020-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023